Κυριακή 20 Ιουνίου 2021

 Ο Τίμαιος είναι ιδιότυπος πλατωνικός διάλογος. Η θεματολογία του τον φέρνει κοντά στους προσωκρατικούς φιλοσόφους: είναι μια διατριβή "περί φύσεως", το μοναδικό έργο του Πλάτωνα με αντικείμενο τον φυσικό κόσμο. Η δομή του είναι εντελώς διαφορετική από τους διάλογους της ωριμότητας: το δραματικό σκηνικό είναι ισχνό, η διαλογική μορφή διατηρείται μόνον στον πρόλογο, τη θέση του Σωκράτη παίρνει ο αστρονόμος και φυσικός φιλόσοφος Τίμαιος, για να περιγράψει σε έναν εκτενή μονόλογο τη δημιουργία του κόσμου η έκθεση είναι συστηματική, φιλοδοξεί να είναι πλήρης, ομολογεί τις αξιωματικές παραδοχές και τους στόχους της, επιδιώκει τη συνέπεια - ο Τίμαιος περισσότερο θυμίζει αριστοτελική πραγματεία παρά πλατωνικό διάλογο.

Τρίτη 3 Οκτωβρίου 2017

ΞΕΝΟΦΩΝ

Ξενοφών - Ένας Σωκρατικός φιλόσοφος!

1. Καταγόταν από τα Σπάτα Αττικής, μαθητής του Σωκράτη, (5ος, π.Χ.).
2. Είναι ο πρώτος που έγραφε τα όσα έλεγε ο Σωκράτης και είναι επίσης ο πρώτος, που έγραψε ιστορία των φιλοσόφων.
3. Ονομάστηκε "Αττική Μούσα" λόγω της γλυκύτητας της γραφής του και γι αυτό υπήρξε ζηλοτυπία ανάμεσα σ΄αυτόν και τον Πλάτωνα.
4. Τιμωρήθηκε με εξορία από την Αθήνα, λόγω του φιλολακωνισμού του.
5. Έγινε φίλος με τον Κύρο, (βασιλεύς των Περσών) και φημίζεται για το έργο του, ''Κύρου Ανάβασις".
6. Όταν ο υιός του Γρύλλος σκοτώθηκε στη μάχη της Μαντίνειας δεν δάκρυσε και είπε: ''Ήξερα πως τον γέννησα θνητό''.
7. Ξεχωρίζει για τη φράση του: ''ο Κύρος θέλει τους Έλληνες συμμάχους του, όχι γιατί δεν είχε στρατό αλλά γιατί τους θεωρούσε ανώτερους από όλους τους άλλους λαούς"

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.

ΑΝΑΞΙΜΕΝΗΣ

Αναξιμένης - Ένας προσωκρατικός φυσικός φιλόσοφος!

1. Καταγόταν από την Μίλητο, μαθητής του Αναξίμανδρου, (6ος π.Χ.).
2. Υποστηρικτής του υλιστικού μονισμού, (μοναδική ουσία του σύμπαντος είναι η ύλη).
3. Πρόδρομος της φυσικής επιστήμης, (εισήγαγε πολλά φυσικά φαινόμενα και στοιχεία στην φιλοσοφία του).
4. Θεωρούσε, ότι η αρχή των πάντων είναι ο αέρας, (ως ζωογόνο πνεύμα, ως μοναδική και άπειρη αρχή).
5. Ταύτιζε την ψυχή με τον αέρα, υιοθετώντας ουσιαστικά τον υλοζωισμό του Θαλή.
6. Η επιρροή του στον Ιπποκράτη είναι έκδηλη, αφού ο αέρας είναι βασικό στοιχείο στη θεωρία του περί ασθενειών.
7. Θαύμαζε τον Θαλή και αλληλογραφούσε με τον Πυθαγόρα όταν ήταν στην Καλαβρία.

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.

ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ

Αναξαγόρας - Ένας συνθετικός προσωκρατικός φιλόσοφος!

1. Καταγόταν από τις Κλαζομενές της Ιωνίας, μαθητής του Αναξιμένη, (5ος π.Χ.).
2. Προσπάθησε να ανανεώσει την ιωνική φυσιολογία και να τη συνδυάσει με τις πνευματικές αντιλήψεις του Παρμενίδη και του Εμπεδοκλή.
3. Πίστευε ότι ο Νους είναι παντογνώστης, παντοδύναμος και αιώνιος, (η αρχή των πάντων, ως τακτοποιητής της ήδη υπάρχουσας -εν αταξία- ύλης).
4. Θεωρούσε ότι πηγές της γνώσης είναι η εμπειρία και η συσσώρευσή της στη μνήμη.
5. Είχε μαθητές τον Μετρόδωρο και τον Αρχέλαο. Ο τελευταίος μάλιστα ήταν και ο δάσκαλος του Σωκράτη.
6. Ο Σωκράτης είχε απογοητευτεί από τη μελέτη του Αναξαγόρα περί Νου.
7. Κατηγορήθηκε για ασέβεια (και καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο), επειδή είπε, ότι ο ήλιος είναι μια πυρακτωμένη μάζα.

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.

ΑΙΣΧΙΝΗΣ

Αισχίνης - Ένας σπουδαίος Σωκρατικός φιλόσοφος!

1. Οι ιστορικοί τον αποκαλούν Αισχίνη Σωκρατικό (ή Σφήττιος - Μεσόγεια), για να τον ξεχωρίσουν από τον ρήτορα Αισχίνη.
2. Αντίζηλος του Πλάτωνος, μαθητής του Σωκράτη και φίλος του Αρίστιππου, (5ος π.χ.).
3. Στον πλατωνικό διάλογο «Κρίτων», πρωταγωνιστής δεν ήταν ο Κρίτωνας αλλά ο Αισχίνης, γεγονός που βασίζεται στην αντιζηλία που έτρεφε ο Πλάτωνας για τον Αισχίνη.
4. Ο Σωκράτης έλεγε για τον Αισχίνη: ''μόνον αυτός ξέρει να με εκτιμά".
5. Ήταν παρών στη δίκη και στον θάνατο του Σωκράτη και ήταν αυτός που τον συμβούλευσε να δραπετεύσει και όχι ο Κρίτων όπως λέει ο Πλάτων.
6. Κατηγορήθηκε από τον Αθήναιο τον Ναυκρατίτη για σοφιστεία, (λόγω οικονομικών δυσκολιών).
7. Ξεχωρίζει για το υπέροχο έργο του: ''Αξίοχος''.

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.

Σάββατο 22 Ιουλίου 2017

ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ

Αναξίμανδρος - Ένας σπουδαίος φυσικός φιλόσοφος!

1. Μαθητής του Θαλή, σύντροφος και διάδοχός του στη Σχολή της Ιωνίας. (7ος π.Χ.).
2. Επιτυχημένος σπουδαστής της Αστρονομίας και της Γεωγραφίας και πρώιμος υπέρμαχος της ακριβούς επιστήμης.
3. Όρισε το άπειρο ως την αρχή των πάντων και ως ουσία χωρίς όρια, μορφή ή ιδιότητες, (α+πέρας = χωρίς τέλος).
4. Εισήγαγε τη χρήση του γνώμονα στην αρχαία Ελλάδα και κατασκεύασε χάρτη του τότε γνωστού κόσμου.
5. Κατασκεύασε ηλιακά ρολόγια, υπολόγισε τη λόξωση της εκλειπτικής και θεώρησε την γη σφαιρική, (κυλινδρική).
6. Πνευματικός προπάτορας της εξελικτικής θεωρίας, (γένεση του κόσμου και της ζωής ως μια ενιαία εξελικτική διαδικασία -
 Δαρβινισμός).
7. Ξεχωρίζει η άποψή του: Υπάρχει μια "κοσμική δικαιοσύνη" δια των τεσσάρων βασικών στοιχείων, η οποία εξασφαλίζει την ισορροπία.

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.

ΕΠΙΜΕΝΙΔΗΣ

Επιμενίδης - Ένας παράξενος φιλόσοφος!

1. Καταγόταν από την Κνωσό της Κρήτης, (7ος π.Χ.).
2. Έκανε τους Κνωσίους και τους Αθηναίους φίλους και συμμάχους.
3. Οι Έλληνες τον θεώρησαν αγαπημένο των Θεών.
4. Έγραψε για τη γέννηση Κουρήτων και Κορυβάντων, για τη ναυπήγηση της Αργούς και το ταξίδι του Ιάσονα στην Κολχίδα.
5. Έγραψε ακόμη ''περί θυσιών'', θεογονία και για το Κρητικό πολίτευμα, (περί Μίνω και Ροδαμάνθυος).
6. Ξεχωρίζει η ιστορία του περί κοιμήσεώς του σε σπηλιά. (Επιμενείδιος ύπνος).
7. Πέθανε σε ηλικία εκατόν πενήντα τεσσάρων ετών.

Συνοπτική περιγραφή - Συντάκτης: Κ.Η.